Mô tả
Chim trĩ đỏ giống tốt. Hay trĩ đỏ có đuôi dài và nhỏ, bộ lông có nhiều màu sắc đẹp; trĩ đực trưởng thành có đầu. Họng và trước cổ xanh lục, các phần còn lại có màu nâu đỏ và nâu vàng với các chấm đen, phần dưới cơ thể, đặc biệt là phần ngực có màu tối hơn.
Trĩ cái trưởng thành lông có vằn, màu nâu điểm các chấm đen, mắt nâu đo. Da trần ở mặt đỏ tươi, mỏ và chân màu ngà. Đây là loài chim có tên trong sách đỏ, thuộc loài động vật quý hiếm cần được bảo vệ.
1. Đặc điểm sinh học
Chim trĩ đỏ có tên khoa học là Phasianus colchicus Common Pheasant. Đây là loài chim quý hiếm có tên trong Sách đỏ Việt Nam, chúng có bộ lông rất đẹp. Chim trống mào đỏ và bộ lông óng mượt khá đẹp màu xanh lục ở đầu, họng và trước cổ, phần lông còn lại có màu nâu hung đỏ hay nâu vàng. Chiều dài thân con trống trưởng thành từ 70-90cm. Chim mái có bộ lông vằn nâu, điểm các chấm đen hay màu xám mốc, mào thấp… Con mái có kích thước nhỏ hơn. Trĩ đỏ có bộ lông óng mượt khá lạ: vàng, có điểm đen nhạt đỏ, xanh, trắng. Thức ăn của trĩ cũng giống thức ăn cho gà: cám tổng hợp, ngô, lúa xay, rau xanh, cỏ…
2. Chọn Giống
Dựa vào đặc điểm cơ thể để phân biệt chim trống, mái: Ở cùng lứa tuổi Chim trĩ trống thường có ngoại hình lớn hơn chim trĩ mái.
Lúc còn nhỏ rất khó phân biệt chủ yếu dựa vào cảm quan nghề nghiệp và một số biểu hiện nhỏ về sự khác biệt trong tập tính sinh hoạt và ngoại hình chim. Có thể phân biệt bằng mắt thường qua việc so sánh kích thước cơ thể, chiều cao chân, hoặc lỗ huyệt.
Khi bước vào thời kỳ 2 -3 tháng tuổi chim trống có biểu hiện chuyển dần màu lông từ lâu nhạt sang màu đỏ pha, lúc này trọng lượng và chiều dài cơ thể lớn hơn chim mái rõ rệt. Trên cổ chim trống hình thành tuyến lông màu đồng phía dưới là màu xanh lá cây hoặc màu tím sáng. Kế tiếp xuất hiện 1 vòng lông cổ màu trắng (thường gọi là Trĩ Đỏ Khoang Cổ Trắng). Lông đuôi có màu đỏ và màu hạt dẻ pha trộn với các vệt đen hoặc trắng nhạt. Trên má hình thành hai mào đỏ và hai chỏm lông sừng màu xanh thẫm. Chim Trống trưởng thành có thể nặng tới 2 – 2,5kg , lông đuôi có thể đạt 0,4 – 0,6m, tùy theo chế độ chăm sóc và mật độ nuôi thả.
Chim mái có kích thước nhỏ hơn chim trống. Sau khi thay lông ở thời kỳ 3-5 tháng tuổi chim mái sẽ ổn định ở bộ lông màu tối có những đốm đen, pha lẫn màu hạt dẻ. Chim mái có đuôi ngắn hơn chim trống, trọng lượng bình quân của một chim mái trưởng thành khoảng 1,4 – 1,6kg / con.
3. Kỹ Thuật làm chuồng trại
Chim trĩ thích nghi tốt ở nhiều điều kiện địa hình và vùng khí hậu kho mát. Việc làm chuồng trại nuôi chim trĩ khá đơn giản bà con có thể tận dụng các khu chuồng nuôi cũ, chuồng heo, chuồng bò, chuồng gà… miễn sao đảm bảo vệ sinh, thoáng mát, và kín để chim không bay đi mất. Với chim non từ 1 -3 tháng tuổi: nuôi, úm trong chuồng lưới mắt cáo, hoặc dải chấu, hạn chế tiếp đất, nuôi ở nơi kín gió và đảm bảo tốt nhất về công tác vệ sinh và cách ly phòng ngừa bệnh dịch, Hạn chế cho người lạ hoặc vật nuôi khác tiếp cận.
+ Mật độ nuôi úm trong chuồng nhỏ
Chim 0 – 30 ngày tuổi: 40 – 15 con /m2 :
30 – 60 ngày tuổi: 12 – 6 con / m2
60 – 90 ngày tuổi: 4 – 2 con /m2
Sau 90 ngày tuổi có thể đưa chim ra chuồng lớn với mật độ nuôi 1-2con/m2
+ Làm chuồng cho chim lớn:
Nên chia chuồng thành nhiều ô khác nhau để tiện cho công tác quản lý và theo dõi bệnh tật cũng như quá trình sinh trưởng và phát triển của chim. Nếu làm chuồng mới để nuôi chim sinh sản có thể thiết kế theo khung cơ bản sau:
Rộng ngang: 3,5 m x dài 6 m x cao 2,5 – 2,8 m.
Với diện tích ô chuồng này có thể nuôi được 20 -25 cá thể chim bố mẹ sinh sản, hoặc 30 – 40 cá thể chim hậu bị. Tường vây có thể xây hoặc dùng lưới B40, lưới mắt cáo. Trên lóc sử dụng các loại tấm lợp broxi măng hoặc vật liệu rẻ tiền sẵn có tại địa phương. Miễn sao đảm bảo chim không thoát ra ngoài. Nền chuồng được dải một phần hoặc toàn bộ cát (sử dụng loại cát vàng) để chim tắm cát và làm ổ đẻ. Phần còn lại có thể sự dụng bằng nền betong, hoặc trồng cỏ trong khoảng sân chơi.
Lưu ý: Thường xuyên vệ sinh chuồng trại định kỳ 2- 3 lần/tuần. Phun thuốc khủ trùng định kỳ. Thường xuyên kiểm tra để loại bỏ các vật sắc, nhọn, sợi nilon trong khu vực nuôi đề phòng chim ăn phải sẽ dẫn đến thủng riều, chết.
4. Thời kỳ đẻ trứng và kỹ thuật ấp nở
Chim trĩ giống bình quân sau khi nuôi đến 8 tháng tuổi có thể đẻ trứng. Thời gian đẻ thường từ đầu tháng 1 âm lịch đến khoảng tháng 4 âm lịch , Sau đó chim trĩ ngừng đẻ khoảng 1 tháng rồi tiếp tục đẻ lứa thứ 2 đến khoảng tháng 8 âm lịch thì nghỉ. Bình quân mỗi năm 1 chim mái có thể đẻ từ 68 -80 trứng .Với các tỉnh phía Bắc nước ta nơi có mùa đông lạnh và kéo dài chim thường đẻ muộn hơn, thường mùa đẻ chỉ bắt đầu khi vào mùa xuân ấp áp , Các tình khu vực phía Nam nơi có thời tiết nắng ấm mùa đẻ của chim trĩ thường sớm hơn và kéo dài hơn , Ngoài ra số trứng , thời gian đẻ còn phụ thuộc vào kỹ thuật nuôi , chế độ cho ăn , và quản lý vật nuôi . Nếu cho ăn tặng lượng đạm động vật , canxi và sử dụng 1 số tác nhân phụ có thể cho chim trĩ đẻ 2 quả/ngày hoặc đẻ quanh năm theo ý thích của người nuôi. Tuy nhiên phương pháp này chỉ áp dụng cho trường hợp khai thác trứng chim trĩ làm thương phẩm. Việc nhân giống chim không nên áp dụng, sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản của chim bố mẹ cũng như chất lượng con giống sinh ra
Chim trĩ trong tự nhiên không tự ấp trứng, chim thường đẻ nhờ vào tổ chim khác. Vì vậy khi đưa vào nuôi trong môi trường nhân tạo ta phải dùng tác nhân phụ để ấp trứng cho chim.
Tỉ lệ nở phụ thuộc vào 2 yếu tố: là chất lưng phôi trứng và kỹ thuật ấp. Thông thường có 2 cách cơ bản để ấp trứng trĩ
a) Dùng vật nuôi khác có thân nhiệt và điều kiện ấp nở tương tự như gà mái hoa mơ , gà tre… Cách ấp này đơn giản như ấp trứng gia cầm thông thường tuy nhiên cho tỷ lệ thành công thấp và khó áp dụng cho nuôi quy mô lớn
b) Dùng máy ấp: Sử dụng loại máy ấp trứng gia cầm thông thường để ấp. Thời gian ấp nở khoảng 22-23 ngày. Hiệu chỉnh nhiệt độ, độ ẩm tùy theo giai đoạn
Nhiệt độ ấp trong tuần đầu: 37,5 độ C, Độ ẩm 55 %
Tuần thứ 2: Nhiệt độ 37,3 độ C, Độ ẩm 60 %
Tuần thứ 3 trở đi: Nhiệt độ 37 độ , Độ ẩm 75 %
(Lưu ý sử dụng hoàn toàn nước cất để tạo độ ẩm, không dùng nước bẩn, có chứa tạp chất sẽ làm ảnh hưởng đến quá trình bay hơi của nước) Các tia máu hình thành trong trứng trĩ thường rất mờ và khó phân biệt vì vậy đừng vội bỏ trứng ra khỏi lò sớm.
5. Chăm sóc chim qua các thời kỳ sinh trưởng
5.1. Nuôi chim con (giai đoạn từ 1- 3 tháng tuổi):
Chim được nuôi trong lồng nhỏ bằng lưới mắt cáo, sử dụng bóng điện hoặc đèn sưởi đảm bảo nhiệt độ 25 -27 độ C. Không nuôi chim con tại nơi có gió lùa, mưa tạt, đồng thời cần che đậy cẩn thận để đảm bảo an toàn cho chim khỏi các vật nuôi khác như chó, mèo, chuột. Khu vực nuôi thường xuyên được khử trùng định kỳ tối thiểu 15- 20 ngày/lần .
Thức ăn: Sử dụng loại cám viên dùng cho gà con. Nên cho lượng cám và nước vừa đủ, khi chim ăn hết nhấc máng ra vệ sinh và thay nước mới, tránh để nước lưu lại sang ngày thứ 2. Với chim nhỏ sức đề kháng yếu ta sử dụng loại nước cất hoặc nước đun sôi để nguội cho chim uống .
5.2. Nuôi chim trưởng thành
Chim được nuôi trong lồng lớn sử dụng thức ăn dành cho gia cầm trưởng thành, gia cầm sinh sản như cám gà đẻ kết hợp với thóc. Tỉ lệ pha tuỳ theo thời kỳ sinh trưởng của chim: có thể dùng tới 60% thóc trong khẩu phần thức ăn. Ngoài ra kết hợp cho ăn thêm các loại rau xanh: rau muống, rau lang, thân cây chuối thái nhỏ ..vv . Hạn chế cho các loại thức ăn lạ như: tôm, cua, cá có thể dẫn đến tình trạng chim bị tiêu chảy.
Trong quá trình nuôi đàn thường xảy ra hiện tượng chim cắn, mổ nhau: Vị trí mổ thường tập trung vào mắt, đỉnh đầu hoặc lỗ huyệt. Để hạn chế việc này ta có thể sử dụng 1 số phương thức sau:
+ Tách riêng cá thể chim bị đánh, hoặc chim đánh ra khỏi chuồng nuôi từ 3 – 5 ngày. Sau đó thả lại bình thường
+ Cho ăn bổ sung thêm 1 số khoáng chất: Ca, Zn. Có thể sử dụng loại thuốc chống cắn, mổ bán tại các tiệm thú y để pha vào thức ăn cho chim
+ Cắt hoặc mài bớt phần mỏ dưới của chim (đây là liệu pháp bắt buộc trong quy trình nuôi công nghiệp theo quy mô lớn). Việc cắt hoặc mài mỏ dưới của chim không làm ảnh hưởng đến ngoại hình (vì phần mỏ dưới bị che khuất). Không ảnh hưởng đến quá trình sinh sản của chim trống . Vì thực chất chim trĩ đạp mái thời gian diễn ra rất nhanh (từ 15 -30 giây) không nhất thiết cần sự hỗ trợ của bộ mỏ, nếu có chỉ cần mỏ trên là đủ. Ngoài ra việc cắt , mài mỏ còn loại bỏ được nguyên nhân ăn trứng của chim.
6. Phòng và trị bệnh:
6.1. Phòng bệnh:
Với chim trĩ giống mới nở: Sử dụng các loại kháng sinh đặc trị Ecoli hoà vào nước uống với liều lượng bằng 2 lần so với hướng dẫn trên bao bì (dùng Vime-Coam; Coliquin…)
Khi chim từ 5 -7 ngày tuổi tiến hành nhỏ mắt, mũi bằng vaccin Lasota. Mỗi cá thể chim từ 1 – 2 giọt (nhỏ 2 lần , lần sau cách lần trước 15 ngày)
Khi chim 2 tuần tuổi dùng vaccin Gum cho uống. Khi chim ở độ tuổi 2,5 tháng bắt đầu chủng Newcastle và vaccin tụ huyết trùng . Sau đó định kỳ 2,5 – 3 tháng chủng lại 1 lần
Vị trí tiêm: tiêm dưới da vào ức, lườn chim, không tiêm vào bắp có thể dẫn đến hiện tượng liệt nếu tiêm không đúng kỹ thuật. Với các dạng cúm gia cầm, bà con cần tiêm phòng theo lịch cụ thể của từng địa phương.
6.2. Trị Bệnh
Các bệnh thường gặp khi nuôi chim trĩ đỏ:
+) Bệnh tiêu chảy, Ecoli: Chủ yếu xảy ra sau quá trình vận chuyển hoặc môi trường nuôi không đảm bảo: Dùng Vaccin đặc trị Ecoli cho gia cầm tiêm hoặc cho uống (liều lượng bằng 2,5 lần hướng dẫn trên bao bì)
+) Bệnh về đường hô hấp (hen phổi, nấm phổi): Chim có hiện tượng thở khò khè, chảy nước mũi, thở ngáp rồi chết. Nguyên nhân do thay đổi thời tiết, hoặc mật độ nuôi dày.
Cách trị: Dùng thuốc đặc trị hen của gà nhỏ trực tiếp với liều dùng bằng 2 lần hướng dẫn sử dụng trên bao bì. Điều chỉnh lại mật độ nuôi, vệ sinh chuồng nuôi bằng thuốc khử trùng.
+) Bệnh đau mắt (sưng mặt): Biểu hiện, mắt chim có màng đục nhắm lại, 1 trong hai bên má sưng: Sau đó, chim bị mù dẫn đến không thể tự ăn, uống được mà chết. Cách trị: Dùng thuốc nhỏ mắt của người nhỏ từ 3 – 5 giọt . Kết hợp với tiêm nếu phát hiện trong mắt có giun, sán
Ngoài ra trong quá trình nuôi, chim trĩ thường mắc 1 số bệnh khác ít thấy biểu hiện trên gia cầm thông dụng. Vì vậy, để đảm bảo tỉ lệ nuôi thành công thì khâu vệ sinh chuồng trại là 1 yếu tố rất quan trọng. Đồng thời những cá nhân mới gây nuôi nên đến trực tiếp các trang trại, cá nhân có nhiều năm kinh nghiệm nuôi trĩ để tham khảo học tập kinh nghiệm.
7. Giá trị kinh tế
Ít người biết được rằng, trĩ đỏ – giống chim quý đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường xếp vào sách Đỏ Việt Nam do số lượng bị sụt giảm nghiêm trọng vì săn bắn quá mức, nhưng giá trị kinh tế và văn hóa của chúng chắc chắn gấp hàng chục lần… gà.
Mặc dù thịt trĩ đã được đánh giá là giàu protein, vitamin, calci, sắt… nhưng do tính chất quý hiếm và nhờ “ngoại hình” rất đẹp của chúng, nên hiện chim trĩ mới chỉ được nuôi làm cảnh chứ chưa đến nỗi sẵn như gà để làm thịt, trứng trĩ – tuy chỉ lớn gấp 3, 4 lần so với trứng chim cút, nhưng rất thơm ngon. Trong y học cổ truyền, thịt chim trĩ được sử dụng như một vị thuốc, tính vị ngọt, bình. Công hiệu: bổ trung ích khí, tư bổ gan thận; chủ trị tỳ vị hư yếu, ít ăn. Mà giá một cặp trĩ đỏ giống hiện tại không phải là thấp (trung bình trên 1 triệu đồng). Bên cạnh đó, trứng cũng đang được thị trường rất ưa chuộng nên việc nuôi trĩ lấy trứng cũng là một khả năng trong tầm tay. Và điều quan trọng hơn tất cả là bảo tồn được nguồn gien cùng với việc đưa giống chim “đã trở nên hiếm” này vào phục vụ du lịch.
“Của hiếm là của quý” – giá trị kinh tế của trĩ đỏ thì khỏi phải nói giá mỗi con 2,5-3 tháng tuổi là 1.000.000 đồng, loại 6 tháng trở lên là 2.000.000 đồng, loại đang thời kỳ đẻ trứng là 3.000.000 đồng con, có giá tới 100 nghìn đồng/quả, mỗi con mái trưởng thành trong một năm có khả năng đẻ trung bình 100 quả trứng. “Việc nuôi chim cảnh đối với loài trĩ này hiện đang là một nhu cầu chắc chắn không nhỏ. Bên cạnh đó, trứng cũng đang được thị trường rất ưa chuộng nên việc nuôi trĩ lấy trứng cũng là một khả năng trong tầm tay. Cái khó nhất ở trĩ là loài chim sinh sản nhanh nhưng không có khả năng ấp trứng
Bà con cần mua con giống Chim Trĩ Đỏ hãy liên hệ chúng tôi Con giống gia cầm tình mai nhé!
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
GIỐNG GIA CẦM TÌNH MAI
Di động: 0972.51.0246
Fanpage: https://www.facebook.com/gionggiacamtinhmai
Địa chỉ: Xóm trại, Trung tâm nghiên cứu vịt Đại xuyên, Phú Xuyên, Hà Nội
Đánh giá
Chưa có đánh giá nào.